TMMOB Mimarlar Odası İl Temsilcisi Fırat Birkan ile Şehir Plancıları Odası Zonguldak İl Temsilcisi Kamuran Ayyıldız ile ortak basın açıklaması yaparak: Fener Mahallesi’nde TTK’ya ait bazı arsa ve binaların TÜGVA’ya tahsisi ilgili ortak açıklama yapıldı.
Basın açıklamasını okuyan Zonguldak Mimarlar Odası Başkanı Fırat Birkan, “Sadece kent ölçeğinde değil, bölgesel kapsamda da önem taşıyan ve taşkömürü havzasındaki dönem mimarisini yansıtan, endüstriyel miras örneklerinin de yer aldığı sit alanı özellikleri taşıyan bahse konu bölgenin bir özel vakfa devrine yönelik bu haberler sebebiyle, alanın izinsiz tahribatı ve amaç dışında kullanılması hususunda endişelerimiz bulunmaktadır” dediler.
TMMOB Mimarlar Odası İl Temsilcisi Fırat Birkan ile Şehir Plancıları Odası Zonguldak İl Temsilcisi Kamuran Ayyıldız tarafından yapılan ortak açıklamada “Zonguldak İli, Merkez İlçesi, Fener Mahallesinde, Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nun 13.05.1996 tarih ve 4596 sayılı kararı ile “Kentsel Sit ve 3. Derece Doğal Sit Alanı” olarak tescil edilen alanda ve 04.02.2000 tarih, 1/9 sayılı Zonguldak Belediye Meclis ve 24.03.2000 tarih, 6633 sayılı Ankara Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu kararıyla onanan “Kentsel ve 3. Derece Doğal Sit Alanı Koruma İmar Planı” sınırları içerisinde kalan, tapunun 1 Ada, 53 Parselinde kayıtlı, 5761,88 m2 yüzölçümlü, mülkiyeti TTK’na ait taşınmazla ilgili olarak; bir vakfa devrine dair olarak kamuoyunda, yerel ve ulusal basında çeşitli haberler yer almıştır. Temsilciliklerimiz, konunun siyasi boyutu ile değil, toplumsal boyutu ile ilgilenmektedir.
Sadece kent ölçeğinde değil, bölgesel kapsamda da önem taşıyan ve taşkömürü havzasındaki dönem mimarisini yansıtan, endüstriyel miras örneklerinin de yer aldığı sit alanı özellikleri taşıyan bahse konu bölgenin bir özel vakfa devrine yönelik bu haberler sebebiyle, alanın izinsiz tahribatı ve amaç dışında kullanılması hususunda endişelerimiz bulunmaktadır.
Öncelikle söz konusu alan, yürürlükteki imar planında; kısmen “meydan”, kısmen “doğal karakteri korunacak alan”, kısmen ise “sosyal-kültürel tesis alanı” olarak planlanmıştır. Bahse konu taşınmazın 740 m2 lik bölümü, kıyıda kalmaktadır. Dolayısıyla bahsi geçen vakfın, devir işlemleri sonrasında bu alanda ne yapmayı planladıkları; devir protokolünde imar planı ve mevzuatına aykırı herhangi bir yapılaşma olduğu takdirde fesih olacağına dair bir madde bulunup bulunmadığı, devre konu alanın tam olarak yüzölçümü ile kapsadığı bölgenin sınırlarının belirtilmesi gibi konularda kamuoyunu aydınlatmak adına ilgililerden açıklama beklediğimizin bilinmesini isteriz. Zonguldak Belediyesi’nin, Karabük Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu’nun ve KUDEB’in yetki ve sorumlulukları dahilinde müdahilliği esnasında karar alırken mevzuat dışında kamusal hakları koruyup, gözeteceklerine dair inancımızı korumaktayız
Bahsi geçen taşınmazın tamamının devir konusu yapıldığı varsayımıyla; Zonguldak Belediyesi’nce restore edilerek ve yenilenerek halka kazandırılan, Liman bölgesi ile Fener Sit Alanını birbirine bağlayan tünel ile bakı terasının da bulunduğu küçük meydanın da bu alana dahil olduğu ekli pafta örneğinde de görülmektedir. Kentsel sit alanının önemli unsurlarından olan bu fonksiyonların değiştirilmeden korunması ile ilgili her türlü yaptırımın da protokole eklenmesi gerektiğini ifade etmek isteriz. Öte yandan tescilli Fener binasının koruma alanında bulunan adı geçen parselin, koruma mevzuatı ve ilke kararları doğrultusunda değerlendirilmesi gerektiğine de dikkat çekmek isteriz. Ayrıca bahse konu taşınmazın büyük bir kısmının kıyıda kalması sebebiyle kıyı mevzuatının da göz ardı edilmemesi gerektiği hususunu hatırlatmak isteriz. Cumhuriyetin ilk kenti olma özelliğinin yanında, uzun yıllar Türkiye ekonomisinin lokomotifi misyonu taşıyan bir kentin varoluş sebebi olan kömür madeninin işletilmesi için kente gelen Fransızların kendi yaşam alanlarını inşaa ettikleri, o tarihlerdeki Avrupa kent mimarisinin gereği kent fonksiyonları ile peyzaj örneklerinin yer aldığı dönem tasarımlarını yansıtan mekanlar ile kent belleğinde ve tarihinde oldukça önemli bir yer kapsayan, her türlü envanter ile endüstriyel miras sayılabilecek, kent tarihine ışık tutacak bir çok özel mekana ve binaya sahip Fener bölgesi, koruma mevzuatı ve ilkeleriyle günümüze dek korunmuştur. Amacımız kent halkına mal olmuş bu kentsel açık alanın, nesiller boyu aynı ruhla korunmasını sağlamak” dedi.